Wat is systemisch werken? Een paar verkenningen
Wie denk dat alle regels volgen, de successtructuren van vroeger kopieren en alles keurig kunnen uitleggen en verklaren om succesvol te zijn, heeft het mis. Meer dan ooit tevoren is duidelijk hoe alles met elkaar verbonden is. Alles goed doen brengt geen succes. Genoeg goed doen én verbindingen maken waardoor geld, kennis, energie enzovoorts vanzelf kan stromen, dát brengt succes. Systemisch werken gaat over die verbindingen.
Abstract én praktisch
Het klassieke jargon van dit vakgebied is nogal abstract. Woorden worden op een andere manier gebruikt, er wordt over ‘gewetens’ gesproken en over ‘het lege midden’. Jammer want eigenlijk is het heel praktisch toepasbaar. Sterker nog: het is geen kennis die bedacht is of die je moet onthouden maar als je je erin gaat verdiepen, zul je merken dat je heel veel eigenlijk al wist. Alleen is er tot dusver weinig aandacht voor geweest. Gelukkig zijn er inmiddels voldoende goede boeken en mensen die het heel praktisch kunnen maken.
Vertrouwd én vernieuwend
Juist omdat je de manier van denken en werken al kent, zal het heel natuurlijk voelen om het in te gebruiken in je eigen leven en werk. Het is vertrouwd. Tegelijk is het verniewend. Dit komt doordat er traditioneel weinig aandacht voor de kwaliteit en interactie van verbindingen is geweest in onze opleidingen en opvoeding.
Systemisch werken: weten én waarnemen
In systemisch werken is fenomenologisch waarnemen ontzettend belangrijk. Fenomenologisch betekent ‘zoals het zich laat zien’. Je doet dus geen interpretaties, je geeft geen betekenis. Als iemand met de armen over elkaar zit dan concludeer je dus niet dat hij gesloten is of een gesloten houding heeft. Je neemt alleen waar dat hij met de armen over elkaar zit.
Als je eerder in het gesprek waargenomen hebt dat iemand juist heel veel met zijn handen praat, dan is het verschil interessant. Je vraagt je af ‘waar was hij mee verbonden toen hij met z’n handen sprak, en waar was hij verbonden toen hij z’n armen over elkaar had?’ Vervolgens gebruik je de kennis die je van systemen hebt om te weten, welke vragen je hardop kunt stellen of welke andere interventies je kunt doen.
Kennis over systemisch werken doe je het beste op door er over te lezen, door workshops en trainingen te bezoeken van verschillende aanbieders en door jezelf steeds opnieuw vragen te stellen over wat het is dat je waarneemt.
Hier is mijn definitie van systemisch werken
Nou ja, mijn huidige definitie. Het is gelukkig geen wetenschap dus de jouwe kan anders zijn en de mijne kan veranderen 😉 In de literatuur worden er ook heel andere definities gegeven.
Kijk de video hieronder voor mijn definitie:
Challenge!
Ik daag je uit om jouw eigen definitie te maken! Hoe zou jij systemisch werken in laten we zeggen, maximaal 12 woorden omschrijven?
Het is een geinige oefening die veel vertelt over jouw filter, waar je trouw aan bent en wat je van nature gemakkelijk aandacht geeft. Net als bij mijn definitie.