zo kun je het ook zeggen
👍Geïnspireerd op de praktijk.
👍Systemisch werken op z’n best.
👍 Nergens te kopen, alleen te krijgen in de trainingen van Rake Vragen.
zo kun je het ook zeggen
De dobbelstenen zijn ontwikkeld door Siets Bakker. Voor de deelnemers van een in company opleiding voor leidinggevenden in de zorg. Want hoe kun je als leidinggevende nou systemische interventies doen zonder dat het heel ingewikkeld wordt?
Siets Bakker: “Ik heb de manier waarop we praten als we systemische interventies doen geanalyseerd. Ik vond een zinstructuur die je in 4 delen uiteen kunt halen. Vier dobbelstenen dus. Van ieder deel heb ik 6 variaties gemaakt, voor iedere zijde van een dobbelsteen één. Gebruik de dobbelstenen om uit te dokteren wat het beste past om te zeggen.”
Scroll naar beneden om 3 verschillende methodes te lezen hoe je de dobbelstenen kunt gebruiken.
Raak gooien
basistraining rake vragen
Dientengevolge moeten hier ook nog een paar woorden. Daar staat tegenover dat het wel effect gaat hebben. In het bijzonder in de impact. Om kort te gaan hoop ik dat het zo goed is. in één woord dit is gekkigheid. hieruit kunnen we afleiden dat er iets niet klopt. Ofschoon iedereen z’n best doet. Aangenomen dat dit voldoende is. Is alles bij elkaar dit wat ik kan doen.
methode 1
- Neem een situatie in gedachten die energie trekt.
- Gooi eerst de donkerblauwe dobbelsteen. Dat is hoe je contact maakt met het systeem. Het is alsof het je toegangsticket is. Vraag jezelf af wat de tekst betekent in relatie tot de situatie die je in gedachten hebt. Vul in wat het beste past bij de drie puntjes (…), probeer het met zo weinig mogelijk woorden te zeggen.
- Gooi nu de lichtblauwe dobbelsteen. Deze helpt je om te voelen hoe je antenne reageert. Doe net alsof de suggestie die de dobbelsteen geeft, werkelijk voelbaar is. Vul in wat het beste past bij de drie puntjes (…), probeer eventueel een paar varianten.
- Soms levert de combinatie van 2 en 3 al zo veel informatie op, dat de volgende stappen niets meer toevoegen. Stop in dat geval met deze oefening en vertaal je inzichten naar de beste acties.
- Met de eerste twee dobbelstenen heb je iets gezegd over de situatie, groene dobbelsteen breng je het in beweging. Gooi de groene dobbelsteen. Het is een vraag die je kunt stellen. De vraag zou over de situatie kunnen gaan maar je zou de vraag ook aan jezelf kunnen stellen. Als je de vraag lastig vindt, probeer dan een paar verschillende antwoorden uit.
- De oranje dobbelsteen is de versterker. Het woord dat je hiermee gegooid hebt, versterkt de eerdere zinnen. Het is even puzzelen: op welke plek in de zinnen kun je dit woord het beste toevoegen? Het is geen taalkundig spelletje maar laat je antenne (lichaam) reageren op het verschil.
zinnen knutselen
basistraining rake vragen
Dientengevolge moeten hier ook nog een paar woorden. Daar staat tegenover dat het wel effect gaat hebben. In het bijzonder in de impact. Om kort te gaan hoop ik dat het zo goed is. in één woord dit is gekkigheid. hieruit kunnen we afleiden dat er iets niet klopt. Ofschoon iedereen z’n best doet. Aangenomen dat dit voldoende is. Is alles bij elkaar dit wat ik kan doen.
methode 2
- In deze werkvorm gooi je de dobbelstenen niet maar je draait ze. Je werkt vanuit een situatie waarin je je vast voelt zitten. Begin bij de oranje dobbelsteen. Kies welke zijde het beste past bij het gevoel dat je hebt, hoe jouw subjectieve beleving is. Het gaat hier niet om wat je wilt maar om hoe je het ervaart.
- Bouw nu op wat het beste uitdrukt hoe jij de situatie ervaart met behulp van de donker- en lichtblauwe en dobbelstenen. Probeer net zo lang verschillende varianten uit tot het voor jou echt helemaal klopt.
- De tekst van de oranje dobbelsteen kun je op verschillende plekken in de zin invoegen. Probeer ook nu verschillende plekken (en klemtonen!) uit, net zo lang tot het helemaal klopt voor jou.
- Maak een foto van hoe de dobbelstenen liggen. De foto is alleen voor jou en bedoeld als herinnering.
- Wees nu bereid om het anders te laten zijn. Als je bereid en beschikbaar bent om de situatie te veranderen, dan gooi je de groene dobbelsteen. Bedenk tenminste 5 verschillende antwoorden. Schrijf de antwoorden op. Zorg dat je alleen antwoorden opschrijft die betekenisvol zijn. Neem de tijd voor de antwoorden.
voor- bereiden
basistraining rake vragen
Dientengevolge moeten hier ook nog een paar woorden. Daar staat tegenover dat het wel effect gaat hebben. In het bijzonder in de impact. Om kort te gaan hoop ik dat het zo goed is. in één woord dit is gekkigheid. hieruit kunnen we afleiden dat er iets niet klopt. Ofschoon iedereen z’n best doet. Aangenomen dat dit voldoende is. Is alles bij elkaar dit wat ik kan doen.
methode 3
- Start met iets dat je tegen iemand zou willen zeggen maar je weet niet hoe. Bijvoorbeeld omdat je bang bent dat de boodschap niet aan kan komen, omdat je ervaring is dat iemand gelijk in de verdediging schiet, omdat je weet dat feedback minstens net zo over jou gaat of omdat je bang bent dat de situatie escaleert. Iets dat je moeilijk vindt om te zeggen maar je weet dat het wel gezegd moet worden.
- Begin met de donkerblauwe dobbelsteen. Via de teksten op deze dobbelsteen maak je contact met het systeem. Je hoeft niet eens precies te weten welk systeem dit is. Kies de tekst zonder na te denken. Kies de tekst waarbij je de sterkste fysieke reactie krijg. Vul in wat … in dit geval betekent. Een paar voorbeelden om je op weg te helpen:
- In het verhaal klinkt onmacht door
- In het verhaal klinkt een lange geschiedenis van succes afgewisseld met mislukkingen door
- In het verhaal klinkt heel veel verwarring door
- Voeg dan de lichtblauwe dobbelsteen toe. Deze tekst is het tweede deel van wat je wilt zeggen. Hier deel je hoe jouw antenne reageert op wat er speelt in het systeem. Kies de variant die het beste past. Soms moet je de woorden of de volgorde een beetje aanpassen. Dat is geen enkel probleem, doe het zoals jij het het beste vindt, hoe het voor jou klopt. Het kan als volgt klinken:
- In het verhaal klinkt onmacht door. Hierdoor voel ik mijn hart
- In het verhaal klinkt onmacht door. Hierdoor voel ik hoe mijn haren rechtovereind gaan staan.
- In het verhaal klinkt onmacht door. Hierdoor voel ik mijn energie helemaal verdwijnen.
- De bedoeling van het uitspreken is natuurlijk dat er iets gebeurt. De groene dobbelsteen zet dit in gang. Probeer opnieuw uit welke tekst het beste past:
- In het verhaal klinkt onmacht door. Hierdoor voel ik mijn hart reageren. Waar helpt dit bij?
- In het verhaal klinkt onmacht door. Hierdoor voel ik mijn hart reageren. Wat betekent dit?
- In het verhaal klinkt onmacht door. Hierdoor voel ik mijn hart reageren. Waar moeten we zijn?
Het kan zijn dat de zin met de vraag je wat vreemd in de oren klinkt. Dat maakt op zich niet zo veel uit. De vragen zijn niet bedoeld voor je verstand, maar voor je systeem!
- Als je wilt kun je ook de 4e dobbelsteen nog gebruiken. Kies een van de zijdes en voeg deze woorden op verschillende plekken in bij de zin die je tot dusver gemaakt hebt. Zo wordt heel gemakkelijk om echt te vóelen wat de impact is van wat je zegt:
- In het verhaal klinkt vooral onmacht door. Hierdoor voel ik mijn hart reageren. Waar helpt dit bij?
- In het verhaal klinkt onmacht door. Hierdoor voel ik vooral mijn hart reageren. Waar helpt dit bij?
- In het verhaal klinkt vooral onmacht door. Hierdoor voel ik mijn hart reageren. Waar helpt dit vooral bij?
- Vraag iemand om representant te zijn voor degene tegen wie je de zin wilt uitspreken. Ga tegenover elkaar staan (dat werkt vaak veel beter dan zitten), kijk elkaar aan en bereid je voor om de zin uit te spreken. De voorbereiding bestaat uit je aandacht naar jezelf en naar je lichaam te brengen. Merk op hoe je ademhaalt en hoe je hart slaat. Je bent nu goed in contact met jezelf en kunt het effect van de vraag voldoende opmerken. Je kunt verschillende varianten van de zin uitspreken en de representant kan mogelijk teruggeven welke impact het maakt.
Ook al is dit niet de werkelijke situatie, door het zo voor te bereiden verander je al iets in je eigen systeem waardoor je op een ander punt eindigt dan je begonnen bent.